دادگر: اگر متون ایرانی کار کنیم، پسرخالهها پیدا میشوند
کارگردان نمایش «طوفان» با بیان اینکه 50 درصد آنچه که میخواستم در نمایش «طوفان» تغییر بدهم تا فضایی نو در اثر دیده شود، محقق نشد، گفت: اگر متون ایرانی کار کنیم، پسرخالهها پیدا میشوند.
به گزارش خبرنگار تئاتر فارس، نشست خبری نمایش «طوفان» نوشته حسین فداییحسین و کارگردانی آرش دادگر در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.
در این نشست دادگر در خصوص نمایش «طوفان» گفت: حسین فداییحسین حدود 6 سال پیش نمایشنامه «طوفان» را در ادامه متن «سراب» که حسین پارسایی آن را کارگردانی کرد، نوشت. سال گذشته «هملت» را تمرین کردیم و قصد اجرا داشتیم اما موفق به اجرا نشدیم. پروژه «اولیس» و «دیار فراموش شده» نیز در برنامه کاری ما بود اما بسیاری از مسائل دست به دست یکدیگر دادند تا این آثار موفق به اجرای عمومی نشوند.
* دوست ندارم تماشاگرم پلان ثابت داشته باشد
وی افزود: از ابتدای مهرماه تمرینات نمایش «طوفان» را آغاز کردیم. مشکلاتی که در نمایشهای من همواره وجود دارد، امکانات سختافزاری است. تمایل داشتم تا از فضای طولی سالن تئاتر استفاده کنم، به همین دلیل خواستم در کارگاه نمایش اجرا بروم اما تئاتر شهر گفت که کارگاه نمایش برای آماتورهاست، خدا را شکر حداقل ما را حرفهای دانستند.
* دوست دارم دایره دانستهها را دچار شک کنم
کارگردان نمایش «آژاکس» تصریح کرد: دوست ندارم تماشاگرم پلان ثابت داشته باشد، در حال حاضر این موضوع مرا آزار میدهد. همیشه سخت است که داستانی که همه آن را میدانند به شکلی عرضه کنم که گویی اولین بار است دیده و شنیده میشود اما این اولین باری نیست که چنین کاری را انجام میدهم. دوست دارم از ندانستهها بگویم تا دانستهها؛ دوست دارم دایره ندانستهها را دچار شک کنم زیرا دوست دارم از دانستههای خودم به دانسته برسم.
* «طوفان» بین نشانگان مدرن و کلاسیک دچار نوسان شد
دادگر بیان داشت: مسئلهای که در آژاکس، شاهلیر و … وجود دارد این است که در آن آثار همپای نویسنده بودم اما در طوفان این امکان وجود نداشت. در «طوفان» با اجازه آقای فداییحسین لحظاتی را جابجا کردیم و پایان را تغییر دادیم. 50 درصد آنچه که میخواستم تغییر بدهم تا فضایی نو دیده شود، محقق نشد. مسائل زیادی در این امر دخیل بود، مثل مکان اجرا و … این عوامل باعث شد تا بین نشانگان مدرن و کلاسیک در نوسان باشیم.
* متون ایرانی که کار میکنیم، پسرخاله زیادی پیدا میشوند
وی با بیان اینکه آثار ادبیات نمایشی ایران دارای صاحب امتیازهای بسیاری است، گفت: شاهلیر صاحب در ایران ندارد، به همین دلیل در آن میتوان دست به تغییر و تحول زد اما زمانی که وارد حوزه سرزمین خود مثل ادبیات، تاریخ و … میشویم پسرخالههای زیادی در این زمینه وجود دارند. من جرأت ندارم کاری را که با شاهلیر کردم را با شاهنامه انجام بدهم. اینقدر تغییرات بین دهه 80 تا 90 بسیار زیاد بوده که اگر بخواهم باز شاهلیر را اجرا کنم باید متن جدیدی نوشته شود، چه برسد به متون تاریخی.
کارگردان نمایش «بازگشت افتخارآمیز…» ادامه داد: در «طوفان» به هیچ وجه نمیخواستم کار تاریخی انجام دهم بنابراین از گروهمان خواستم تا اسامی تاریخی کار را حذف کنند. برهوتی ایجاد شود که یک انسان در آن میخواهد تصمیمی بگیرد. کدهای او را گرفتیم و با توجه به اعمال او خواستیم تا تماشاگر شناساییها را انجام دهد. با این پاکسازی تصمیم گرفتیم شخصیت کار را به شکل جدیدی معرفی کنیم.
* به یکدیگر اعتماد کنیم
دادگر در مورد مشکلاتی که حول محور تولید نمایش «طوفان» بود، گفت: از روز اول از ما پرسیدند که تا روز اجرا چه کار میخواهید انجام دهید. من به این موضوع که آن را کار میکنم اعتقاد و باور دارم. اجازه دهیم با باورهای امروز به مسائل نگاه کنیم. مشکلاتی در تئاتر ما وجود دارد که باعث شده در یک ورطه تکرار بیهوده حضور داشته باشد. اعتماد چیز خوبی است. اگر متقابل به هم اعتماد داشته باشیم، فرهنگ به سرعت رشد میکند.
* همواره به دنبال کشف هستم
این کارگردان تئاتر اظهار داشت: همیشه دوست دارم کشف کنم، شک پایه همه کارهای من است، دوست دارم کشف کنم، آنچه که رویایش را میبینم. این کار یک تجربه بود. اگر تصمیم بگیرم در این ژانر از متن تا اجرا کاری را انجام دهم، با تجربیاتی که به دست آوردم، به طور حتم میتوانم کاری محکمتر و ساختارشکنانهتر بسازم. در این کار انتخاب من فقط این بود که زاویه نگاه جدیدی را برای تماشاگر به این موضوع ایجاد کنم.
دادگر تصریح کرد: در نوع سیستمی که من دارم کار کردن متون ایرانی بسیار سخت است؛ از طرفی تمام سالنهای ما سالنهایی هستند که برای قصه گفتن ایجاد شدهاند، در واقع سالن و استیج تئاتر نیست. هیچ تغییر عرض و طولی وجود ندارد. تئاتر در معنی وسیع کلمه در کشور ما در تاریکی به سر میبرد.
وی در پایان گفت: هر کاری یک تجربه است، آن را بپذیریم.
به گزارش فارس، «طوفان» در مورد سفر حضرت مسلم (ع) به کوفه است که در صحرا با طوفان مواجه میشود و آینده را پیش روی خود میبیند اما بر تصمیم خود استوار است که راه ادامه دهد و به کوفه برسد.
یعقوب صباحی، مهران امامبخش، امین طباطبایی، مجید امیری، آرش دادگر، گیتی قاسمی، عمار عاشوری، مهراب رستمی، احسان ناجی و رسول مکوندی بازیگران این نمایش هستند.
همچنین دستیار کارگردان و برنامهریز نورالدین حیدری ماهر، ژوبین عسگری آهنگساز، الهام شعبانی طراح لباس، محمد وفائی عکاس و روابط عمومی، سعید قدوسی منشی صحنه و طراح پوستر و بروشور کتایون کارائی هستند.
فارس