حدادی: عکاسی تئاتر برایم لذت دیگری دارد

“علی حدادی اصل” ، دیپلم‌اش را در رشتۀ نمایش و لیسانس اش را در گرایش ادبیات نمایشی گرفته است. او با اینکه اكنون در حوزه هنری به عكاسی خبری می‌پردازد اما فعالیت مورد علاقه اش در زمینۀ عکاسی، “عکاسی تئاتر” است و در پی همین علاقه ، عضو “انجمن عكاسان خانه تئاتر” شده است. حدادی اصل علاوه بر شركت در نمایشگاه‌های گروهی ، دو نمایشگاه انفرادی هم از آثار عكاسی تئاتر برگزار كرده ، اما عمده ترین فعالیت او در زمینۀ عكاسی تئاتر، برپایی دو نمایشگاه مجازی در سال 92 و در سایت شخصی اش www.alihadadi.irاست. یكی ازنمایشگاه ها شامل عکس های اجراهای پنج‌سال اخیر تئاتر كشور و دیگری عكس‌های نمایش “بیچاره مكبث” است . حدادی اصل به خاطر همین دو نمایشگاه مجازی در هفتمین “شب عكس تئاتر ایران” ، عنوان عكاس برگزیدۀ تئاتر سال 92 را از آن خود کرد و به قول خود، با به‌دست آوردن این جایزه، تلاش 7 ساله‌اش در زمینۀ عكاسی تئاتر به بار نشست. با این مقدمه ، گفت و گو با “علی حدادی اصل” را پی می گیریم.

از چه زمانی عكاسی تئاتر را شروع كردید؟

ـ من قبل از اینكه عكاسی تئاتر را شروع كنم، با توجه به اینكه در هنرستان و دانشگاه حدوداً 10 سال درس نمایش خوانده بودم، برای اجرای نمایش در فضای دانشگاهی و جشنواره‌های دانشجویی نمایشنامه می‌نوشتم و بعضی اوقات هم كارگردانی می‌كردم. حتی الان هم كه عكاسی می‌كنم، سه نمایشنامه آمادۀ چاپ دارم كه قرار است برای چاپ در انتشارات نمایش به مركز هنرهای نمایشی وزارت ارشاد برود. اما وقتی متوجه شدم، با نوشتن نمی‌شود پولی درآورد پس تصمیم گرفتم كاری را در پیش بگیرم كه خرج اموراتم دربیاید و چون به عكاسی خیلی علاقه داشتم، یك دوربین عكاسی خریدم و عكاسی را شروع كردم. ابتدا در هنرستان ، تئاتری كه اجرا می‌شد را به صورت آنالوگ عكاسی می‌كردم و چون خودم به نمایش ها و صحنه آشنایی داشتم خوب می‌دانستم كه قرار است چه موقعی، چه اتفاقی روی صحنه بیفتد كه به لحاظ عكاسی ارزشمند باشد و بتواند مخاطب را جذب كند و از آن عكاسی می‌كردم. وقتی هم که به دانشگاه وارد شدم ، به صورت حرفه‌ای به عكاسی تئائر پرداختم.

 یعنی شما ضمن اینكه در دانشگاه ادبیات نمایشی می‌خواندید، عكاسی هم می‌كردید؟

ـ بله، همینطور است. اما چون عكاسی تئاتر درآمد چندانی نداشت ، برای كسب درآمد بیشتر، در كنار تحصیل، عكاسی خبری هم می‌كردم. با تمام این ها ،عکاسی تئاتر همیشه برایم لذتبخش تر بوده است.

 پس باز گردیم به عكاسی مورد علاقه تان .

ـ با ادامۀ فعالیتم در عكاسی تئاتر، كم‌كم به سوی “انجمن عكاسان خانه تئاتر” جذب شدم. آنجا به من گفتند برای عضویت در انجمن باید 90 نمایش اجرا شده را عكاسی كرده باشم و از هر نمایش 3 عكس را ارائه دهم تا مورد داوری قرار گیرد.

عكس‌هایی را كه تا آن موقع از نمایش‌ها گرفته بودم ارائه دادم و عضو انجمن شدم و اكنون چهار سال است كه عضو این انجمنم. آنجا رسمی‌ترین نهاد برای عكاسان تئاتر است و فقط حدود 50 نفر عضو دارد و این اعضا، كسانی هستند كه اجازۀ عكاسی از نمایش‌ها را دارند.

یعنی پس از عضویت‌تان در “انجمن عكاسان خانه تئاتر”، كار شما در عكاسی تئاتر حرفه‌ای‌تر شد؟

ـ من پیش از آن هم حرفه‌ای كار می‌كردم. اما بخاطر یك سری اتفاقات غیر حرفه‌ای در عكاسی تئاتر كه تعدادی از سایت ها هم در آن دخیل بودند، كار عكاسی تئاتر در حد توقف پیش رفت. چون این سایت ها با انتشار عكس‌هایی که از نمایش‌های مختلف انداخته بودند،‌ روی آنها تبلیغات و خبرسازی‌های منفی و جو‌سازی‌های سخیف انجام می دادند . پس از آن بود انجمن به این نتیجه رسید كه برای جلوگیری از حركت‌های سوء استفاده گرایانۀ این دست از سایت‌ها ، فقط باید اعضای انجمن عكاسان خانه تئاتر مجاز به عكاسی از نمایش‌ها باشند.

 فعالیت اعضا در انجمن به چه صورت ارزیابی می‌شود؟

ـ از طرف انجمن هر سال یك نمایشگاه به مناسبت هفته جهانی تئاتر، اردیبهشت ماه در خانۀ هنرمندان برگزار می‌شود و اعضا عكس‌هایشان را در این نمایشگاه ارائه می‌كنند. همزمان با جشنوارۀ تئاتر فجر هم نمایشگاهی از عكس‌های تئاتر برپا می‌شود كه اعضای انجمن نیز در آن با عکس هایشان شركت دارند. همچنین هر سال جشنی برای صنف عكاسان تئاتر با عنوان “شب عكس تئاتر ایران” برگزار می‌شود كه من در مراسم امسال آن، عنوان عكاس برگزیدۀ تئاتر سال 92 را برای برگزاری دو نمایشگاه مجازی عكس تئاتر بدست آوردم.

 یكی از دو نمایشگاه مجازی عكس‌های شما، عكاسی از نمایش “بیچاره مكبث” بود كه بسیار هم مورد توجه قرار گرفت، دربارۀ این نمایشگاه صحبت كنید.

ـ نمایشگاه مجازی “بیچاره مكبث” درماه های دی و بهمن و اسفند سال 92 در سایت شخصی‌ام در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفت. پس از آن قرار بود همزمان با اجرای نمایش “بیچاره مكبث” در ورشو لهستان، نمایشگاه عكس‌های این نمایش را هم در لهستان برپا كنم. خانم “امیلیا بتلیوسكا” ؛ تهیه كنندۀ پروژه‌های تئاتری در لهستان از این پیشنهاد خیلی استقبال كرد، اما وقتی دانست كه به خاطر خدمت سربازی‌ام نمی‌توانم از ایران خارج شوم از من خواست كه نمایشگاه مجازی عكس‌های این نمایش را مجدداً راه‌اندازی كنم و پیشنهاد داد كه آنها عكس‌هایی را از میان كل عكس‌های این نمایش انتخاب كنند و با درج لوگوی كمپانی تئاتر لهستان، این نمایشگاه مجازی زیر چتر حمایت آنها به صورت بین‌المللی برگزار شود. این كار انجام شد به طوری كه علاوه بر ایران و لهستان بطور همزمان در یكی از سایت‌های جامع تئاتری لس‌آنجلس آمریكا هم به نمایش درآمد. از این نمایشگاه مجازی خیلی استقبال شد و خیلی باز خورد داشت به طوری كه روزانه حدود 400 نفر از این نمایشگاه دیدن می‌كردند و در كامنت‌های این نمایشگاه ، بیننده‌های خارجی نوشته بودند كه ما حتی فكرش را هم نمی‌كردیم ایران تئاتری به این قدرتمندی داشته باشد تا چه برسد به اینكه عكاسی تئاتر با این قوّت داشته باشد!

آیا شما خود را اولین كسی می‌دانید كه نمایشگاه عكس‌های مجازی تئاتر را برگزار كرده است؟

ـ شاید این اتفاق پیش از این به صورت “گزارش تصویری” از اجرای یك نمایش افتاده باشد همانطور كه مثلاً در سایت “عكاسی دات‌كام” 300 عكاس، نمایش “مكاشفه در باب یك مهمانی خاموش” به كارگردانی “رضا حداد” را عكاسی كردند و به عنوان گزارش تصویری این نمایش ،عكس‌های برتر را در این سایت گذاشتند، اما تا جایی كه من سراغ دارم نمایشگاه مجازی ازعكس های تئاتر مانند آنچه که من انجام داده ام، تاكنون در ایران برگزار نشده است.

به نظر شما ، نمایشگاه مجازی چه مزیت‌هایی نسبت به نمایشگاه حقیقی دارد؟

ـ مخاطب خیلی راحت‌تر می‌تواند با نمایشگاه عكس مجازی برخورد كند چون با یك كلیك ، صفحه نمایشگاه باز می‌شود و می‌تواند عكس‌ها را ببیند، این راحتی سبب می شود که یک نمایشگاه مجازی روزانه حداقل 200 نفر دیدارکننده داشته باشد. اما در نمایشگاه حقیقی شاید روزی حدود 15 نفر از آن دیدن كنند و با توجه به ترافیك و زندگی شلوغی كه مردم امروز دارند ، معمولاً در مدت تعیین شدۀ نمایشگاه نمی‌توانند از آن دیدار کنند و همانطور که می بینیم ، فقط روز افتتاح نمایشگاه‌ها از آنها استقبال می‌شود. از طرفی، مخاطبی كه این عكس‌ها را در فضای مجازی می‌بیند می‌تواند فایل عكسی را كه خوشش آمده با حجم كمتری برای خود ذخیره كند و اگر آن را با حجم واقعی و بزرگتر هم بخواهد می‌تواند آن را به صاحب نمایشگاه سفارش داده و آن را بخرد.

همچنین در نمایشگاه مجازی عكس تئاتر، علاوه بر اینكه این شیوه ، می‌تواند تبلیغی برای عکاس این نمایشگاه باشد، می‌تواند تبلیغی برای خود نمایش هم باشد. البته اگر که برگزاری این نمایشگاه همزمان با اجرای نمایش مورد نظر باشد.

از سویی دیگر، در نمایشگاه‌های حقیقی، معمولاً اطلاع‌رسانی‌ و تبلیغات به قدری ضعیف است كه غیر از روزهای افتتاح از این نمایشگاه ها استقبال نمی‌شود، اما برای یک نمایشگاه مجازی می‌توان در شبكه‌های اجتماعی به شكل‌های مختلف تبلیغ و اطلاع‌رسانی کرد و مخاطبان را به دنبال كردن عكس‌ها تشویق كرد.

 آیا قرار است نمایشگاه عکس دیگری در آینده داشته باشید؟

ـ بله ، قرار است نمایشگاهی از پرتره‌هایی كه تا الان از آنها عكاسی كرده‌ام را مهرامسال در گالری “آرت سنتر” برگزار كنم. این پرتره‌ها، چهرۀ هنرمندان شناخته شده در رشته‌های مختلف هنری است و عكس‌هایی هستند كه كاملاً در فضای خبری عكاسی شده‌اند و با دیگر عکس هایی از این دست متفاوت هستند. مثلاً یك عكس از آقای شجریان انداخته‌ام كه چون حواس‌شان به عكاسی من نبوده ،خیلی خوب و منحصربفرد از كار درآمده است.