جمشید ارجمند مترجم دن کامیلو درگذشت
مصطفی محمودی : یکی دیگر از پیشکسوتان عرصه نقد و اهل قلم در حوزه سینما (و البته تئاتر) روی در نقاب خاک کشید. جمشید ارجمند نیاز به معرفی ندارد. چرا که بیشتر فعالان رسانه ای حوزه فرهنگ و هنربا نام او آشنایند.
به گزارش تئاتر آنلاین، شخصیت ارجمند ، مانند بسیاری از روشنفکرانی که در سال های پایانی سلطنت رضا شاه متولد شده اند و در دوران گذار پرورش یافته اند ، چندوجهی است . ارجمند در سال ۱۳۱۸ در تهران متولد شد ، ابتدا در دانشگاه تهران حقوق خواند ، سپس فوق لیسانس خود را در رشته زبان های باستانی ایران تحت نظر استادانی چون صادق کیا ، فره وشی ، نجم آبادی ، رضایی و ژاله آموزگار به پایان رساند . در اواخر دهه ۴۰ عازم فرانسه شد و در دانشگاه اکس – مارسی به مطالعه تبلیغات و اقتصاد جهانگردی پرداخت . در این دوران شغل دولتی او در سازمان جلب سیاحان بود. در سال ۱۳۵۵ به سازمان برنامه انتقال یافت و در معاونت برنامه ریزی آن سازمان ،کارشناس تدوین و تلفیق برنامه ها شد . از سال های ۱۳۴۲-۱۳۴۳ به نوشتن نقد سینمایی پرداخت و یکی از شاخصترین منتقدان سینمایی شد. به موازات این کار دست از ترجمه آثار بزرگ ادبی برنداشت و آثاری از سولژنیتسین ، کازنووو جووانی گوارسکی را به جامعه روشنفکری معرفی کرد. وی در سال ۱۳۴۵ مجمع منتقدان فیلم را پایه گذاری کرد و همواره نامش در حوزه سینما مطرح بود اما جالب است بدانیم که ارجمند یکی از فعال ترین تماشاچیان تئاتر بود. بدون تردید آنهایی که پای ثابت نمایش های تئاتر شهر و تالار وحدت حداقل در دو دهه گذشته بوده اند پیرمردی را مشاهده کرده اند که با لباس و ظاهر بسیار آراسته با همراهی یکی دو تن از جمله تماشاچیان بیشتر نمایش های چهارسو- سایه- سالن اصلی تئاتر شهر و تالار وحدت بود. ارجمند همچنان که منتقدی شاخص در حوزه سینما بود در تئاتر نیز صاحب نظر و اندیشه بود و با وجود پیگیری مداوم اجرای عمومی اکثر قریب به اتفاق نمایش ها ،نقد مکتوبی از وی برای تئاتر وجود ندارد (و یا حداقل نگارنده از وجود آن بی خبر است) و جالب تر اینکه وی دستی نیز در ترجمه آثار نمایشی داشت که یکی از شاخص ترین این آثار ترجمه نمایشنامه “دنیای کوچک دن کامیلو” و “شوهر مدرسه ای” نوشته جووانی گوارسکی بود که اولی با نام “دن کامیلو” توسط کوروش نریمانی به روی صحنه آمد و تبدیل به یکی از اثار شاخص پرونده کاری این کارگردان و اثری ماندگار در تئاتر ایران شد.
در خاتمه باید به جمله ای از نصراله قادری اشاره کنم که در مراسم یادبود ایرج زهری پیشکسوت عرصه نقد تئاتر ایران که درنمازخانه تالار وحدت و با حضور جمع اندکی از منتقدان و هنرمندان تئاتر برگزار شد به زبان آورد. وی با اشاره به تعداد نفرات اندک حاضر در آن مراسم با بغض و اندوه فراوانی گفت: ” نویسنده و منتقد همواره یتیم ابدی بوده اند و نشانه اش هم همین جمع اندک است. شاید اگر الان مراسم یادبود یک سوپر استار در اینجا برگزار می شد جایی برای سوزن انداختن نیز پیدا نمی شد اما این تقدیر محتوم و همیشگی یک نویسنده و منتقد است” .امیدوارم حداقل برای ارجمند مراسم باشکوهی در خور شان و نامش برگزار شود تا این تقدیر اینبار به گونه ای دیگر رقم زده شود.
