عروسک‌ها نجات‌بخش صحنه تئاتر/نگاهی به نمایش «مامان»
به گزارش رسانه خبری تئاترآنلاین، نمایش عروسکی «مامان» به نویسندگی و کارگردانی الهام سلج‌محمودی یکی از آثار شرکت کرده در نوزدهمین جشنواره نمایش عروسکی تهران مبارک است. این اثر نمایشی که مختص بزرگسالان است از هشتم آبان‌ماه در سالن سایه تئاتر شهر روی صحنه است و اجرای آن تا 10 آذر ادامه دارد.
نمایش عروسکی «مامان» را می‌توان اتفاقی به جا در تئاتر ایران از گروهی بی‌حاشیه دانست که با شیوه نمایش عروسکی و اجرایی خلاق و به‌اندازه، بار دیگر رابطه والدین و فرزندی را برای جامعه مطرح کند، نمایشی بسیار قوی با زبانی ساده اما پر از معنی و عمیق.
به لحاظ اجرایی «بازی‌دهندگان» نمایش، با مهارت توانسته‌اند حضور خویش را در خدمت ایده اجرایی کارگردان قرار دهند. بدن بازی‌دهندگان بدل به قسمتی از بدن عروسک‌ها شده و حضورشان را باورپذیرتر کرده است. طراحی صحنه چنان است که فضا به دو قسمت تقسیم شده و دو شکل از زندگی عروسک کاراکتر پسر بازنمایی شود. یک فضا مربوط است به زندگی مادر و فرزند و فضای دیگر که در انتهای صحنه قرار دارد جایی است که یک سازه مربع‌شکل تعبیه شده تا دوری پسر از مادر را نمایان کند. سازه مربع‌شکل چرخان است و بی‌ثمر بودن کنش‌های پسر را نشان می‌دهد. او هر چه بالاتر می‌رود بیشتر سقوط می‌کند و گرفتار ملال و سرخوردگی بیشتر می‌شود. ساختار روایی نمایش «مامان» بر مبنای روان‌درمانی شکل یافته است. در این مسیر وقتی از نسبت کنونی پسر با مادر پرسیده می‌شود، پسر را می‌بینیم که به دو بدن تبدیل شده است و دو گفتار متضاد را بر زبان می‌آورد. یک گفتار مربوط است به بدن مثبت‌اندیش و یک گفتار مربوط به بدن تلخ‌اندیش.
نور پردازی مناسب و خلق کردن عروسک های جذاب و عروسک‌گردانی بی نقص ، موسیقی زیبا و همخوان با نمایش و در نهایت کارگردانی درست الهام سلج محمودی که گویی این نمایش جزئی از خودش است.
عروسک‌ها امکان فرارفتن از واقعیت زندگی روزمره هستند. آن‌ها تخیل را بارور می‌کنند و اجازه می‌دهند فضاهای تجربه‌نشده به میانجی حضورشان تجربه‌پذیر شود.
نمایش «مامان» به خوبی وضعیت خانواده مدرن امروزی را نشان می‌دهد. در غیاب فرزندآوری متناسب جامعه و با پیر شدن هر چه بیشتر جمعیت، اغلب خانواده‌ها با مسئله والدین کهنسال مواجه خواهند شد که احتیاج به مراقبت و نگهداری دائمی دارند. در نتیجه فرزندان مجبور هستند وظیفه این مراقبت را بر دوش کشیده و حضور کمتری در فضاهای اجتماعی داشته باشند. از یاد نبریم که سپردن والدین کهنسال به نهاد اجتماعی چون «خانه سالمندان» همچنان مذموم است و نگهداری از والدین در دوران کهنسالی یک وظیفه اخلاقی برای فرزندان. پس جای تعجب نخواهد بود که پسر در نمایش «مامان» هیچ‌گاه نتواند مستقل شود و رابطه خویش را با مادر، به شکل طبیعی سامان دهد. تن مادر حتی با مرگ و غیاب هم به‌نوعی هویت‌بخش و معنادهنده زندگی پسر است و مدام به صحنه بازمی‌گردد تا از حال و روز فرزندش آگاه شود.
“مامان” داستان انسان عصر مدرن است و جستجوی بی‌حاصلش برای دست یافتن به اسطوره موفقیت و خوشبختی! اسطوره‌ای که مانند سراب در بیابان تو را به دنبالش می‌کشد هر چه در توان داری می‌گیرد و زمانی که به آن برسی، می‌بینی همه چیزت را برای یک توهم پوچ باخته‌ای. موسیقی درست و به جای که برای این تئاتر عروسکی انتخاب شده است، ضرب‌آهنگ حرکت و جان کندن همه ما در این گردونه بی‌انتهاست.
نمایش مامان آینه‌ای مقابل ماست برای مرور روزها و زندگی‌های گذشته. این مرور شاید تلخ باشد، اما وسط این تلخی خیلی از خاطرات شیرین و حتی فراموش شده هم به ذهن هجوم می‌آورند و مرور می‌شوند.
این نمایش به مدت یک هفته و تا دهم آذرماه تمدید شده است. برای تهیه بلیت نمایش مامان میتوانید به صفحه تیوال مراجعه کنید.
نویسنده: الهام حسینی
