بخش مهمی از نمایشنامه‌های معاصر جهان در کشور ما شناخته شده نیستند/ برگزاری ششمین نشست صدای نمایشنامه‌نویس
به گزارش رسانه خبری تئاترآنلاین، در آغاز ششمین نشست «صدای نمایشنامه‌نویس» که شامگاه شنبه دوم دی در سالن جوانمرد عمارت خانه تئاتر برگزار شد، بهزاد صدیقی، به‌عنوان دبیر جلسات «صدای نمایشنامه‌نویس» و سخن‌گوی هیئت‌مدیره کانون نمایشنامه‌نویسان و مترجمان تئاتر ایران نیز توضیحاتی را درباره ویژگی‌های آثار سارا رول، نمایشنامه نویس معاصر مطرح کرد.
بهزاد صدیقی در بخشی از سخنان خود گفت: «جناب دکتر مازیار معاونی، از مترجمان مجرب تئاتر، نخستین بار سارا رول را با نمایشنامه خانه پاکیزه به جامعه نمایشنامه‌نویسی ایران معرفی کرد. با دیگر ترجمه‌های آثار این نمایشنامه‌نویس متوجه شدیم رول به سبک و شیوه رئالیسم عریان علاقه‌مند است. او با روایت‌های واقع‌گرایانه‌اش تلاش می‌کند واقعیت جامعه خود را خیلی صریح و عریان تصویر کند. این علاقه‌مندی نیز در همین نمایشنامه تلفن همراه مرد مرده با اشاره چندین‌باره به اداورد هاپر، نقاش واقع‌گرای آمریکایی، مشهود است.»
مازیار معاونی، مترجم این اثر، پس از نمایشنامهخوانی این اثر، درباره آشنایی خود با آثار سارا رول، نمایشنامه‌نویس معاصر آمریکایی گفت: «اواخر دهه ۸۰ به دلیل حرفه اصلی‌ام طبابت، ناچار بودم خارج از تهران زندگی کنم و این مهاجرت اجباری و تسلط نسبی به زبان انگلیسی سبب شد سال‌هایی که به دلیل سربازی و مشغله‌های دیگر از صحنه‌ی تئاتر دور بودم، با ترجمه نمایشنامه، ارتباطم را با این هنر حفظ کنم.»
این مترجم که شاگرد زنده‌یاد مهین اسکویی و عضو گروه تئاتر «آناهیتا» بوده است، در بخش دیگری از این نشست، درباره گرایش نمایشنامه‌نویسان آمریکایی به رئالیسم توضیح داد: «زمانی به دلیل گرایش‌های سیاسی، در تئاتر ما بیش‌تر آثار روسی یا اروپایی ترجمه و اجرا می‌شد، ولی امروزه نمایشنامه‌های مهمی هم در آمریکا نوشته می‌شود. نمایشنامه‌نویسان آمریکایی شاید بیش‌تر به رئالیسم گرایش دارند و سارا رول هم به‌عنوان یکی از آنان می‌کوشد جهان امروز را به قلم بیاورد. هم‌چنان‌که در نمایشنامه حاضر از تلفن همراه به‌عنوان یکی از مظاهر زندگی مدرن استفاده و مفاهیم فلسفی موردنظر خود را بیان کرده است. البته در پس این رئالیسم ظاهری، لایه‌های بسیار پیچیده‌ای وجود دارد که سبب می‌شود اجراهای آثار او متنوع شود.»
برخی از نمایشنامه‌های خوب معاصر به تئاتر ما معرفی نمی‌شوند
او در ادامه با ابراز تأسف از اینکه بخش مهمی از نمایشنامه‌های معاصر در کشور ما شناخته شده نیستند، گفت: «در دوران طبابتم، درحالی‌که در درمانگاه مجبور به شیفت‌های شبانه بودم، نمایشنامه «خانه پاکیزه» را ترجمه کردم. اولین نمایشنامه‌ای بود که سبب آشنایی من با سارا رول شد و در ادامه چهار نمایشنامه دیگر از او را ترجمه کردم. دوست داشتم برای انتشار آثارش از خودش اجازه بگیرم که موفق نشدم او را پیدا کنم.»
این مترجم ادامه داد: «یکی از ناراحتی‌های من این است که نمایشنامه «تلفن همراه مردِ مُرده» به‌عنوان یکی از آثار درخشان معاصر، در کشور ما حتی نمایشنامهخوانی نشده چه برسد به اجرا. گویا این نمایشنامه فقط در ایران اجرا شده ولی چون عموماً نمایشنامه‌های سارا رول به دلیل برخی از محتواهای خاص، در کشور ما اجازه انتشار پیدا نمی‌کنند، این مسئله سبب خستگی مترجم می‌شود و انگیزه او را برای ترجمه ضعیف می‌کند. به همین دلیل گرچه علاقه‌مندم دیگر نمایشنامه‌های او را هم ترجمه کنم، ولی به این فکر می‌کنم که گیر و گرفتاری‌های ممیزی و صادر نشدن مجوز از سوی وزارت ارشاد، زحمت مترجم را از بین می‌برد.»
بهزاد صدیقی در پایان این نشست گفت: «سارا رول که از جوانی و آغاز دهه سوم زندگی خود به نمایشنامه‌نویسی به‌صورت حرفه‌ای و جدی روی آورده است، با انتخاب موضوعات روز جامعه خود و دغدغه‌های واقع‌گرایانه، خود را به‌عنوان نمایشنامه‌نویسی منحصربه‌فرد معرفی می‌کند. او تاکنون نیز جوایز بزرگ نمایشنامه‌نویسی و ادبی مثل پولیتزر، تونی و… را به دست آورده است.»
عکس: اختر تاجیک
