چه زمانی باید آزمایش‌های پروستات انجام شود؟

PSA ماده‌ای است که غده پروستات تولید می‌کند. سطوح آن در آزمایش پروستات با توجه به سن فرد و سایر عوامل تأثیر‌گذار در مردان می‌تواند متفاوت باشد. با توجه به اینکه بیماری مربوط به پروستات بدون هیچ علائمی در بدن فرد پیشرفت می‌کند، بهتر است آزمایش پروستات بر روی آقایان به صورت دوره‌‌های شش ماهه تا یک ساله انجام شود به ویژه در افرادی که سابقه ابتلا به سرطان خانوادگی داشته باشند. همچنین اگر قصد دارید تا در ارتباط با این آزمایش و محاسبه Free PSA بیشتر بدانید، ادامه مقاله را دنبال نمایید.

آزمایش Free psa:alt text

آزمایش Free PSA چیست؟

PSA نوعی پروتئین است که بدن آقایان در غده پروستات و بخش‌هایی از سیستم ادراری تولید می‌کند. اشکال مختلفی از PSA مانند نوع کامل و آزاد وجود دارد که می‌توانند به پروتئین‌های دیگر منی متصل شده و آن‌ها را تجزیه کند یا به صورت آزادانه شناور باشند. این باعث می‌شود میزان PSA مایع منی بیشتر شود. منی که مایع بیشتری دارد می‌تواند به راحتی اسپرم را در طول فرایند تولید مثل به لوله‌های فالوپ زن منتقل کند.

یک آزمایش PSA تمام انواع این پروتئین از جمله آنتی ژن‌های متصل و شناور آزاد را اندازه‌گیری می‌کند. این در حالی است که آزمایش Free PSA تنها مواردی را اندازه‌گیری می‌کند که به صورت آزادانه در جریان خون شناور هستند و به هیچ پروتئین دیگری متصل نیستند. در واقع این آزمایش جایگزین بیوپسی است که می‌تواند به پزشک در مورد اینکه سرطان پروستات دارید یا خیر کمک کند.

پزشک معالج می‌تواند با گرفتن نمونه خون و بررسی سطح آزاد PSA در آزمایش خون و هم چنین نتیجه آزمایش PSA در مورد خطر وجود سرطان پروستات نظر دهی کند. عواملی که می‌توانند بر کاهش یا افزایش این آنزیم تأثیرگذار باشند عبارت‌اند از:

• التهابپروستات
• عفونت‌هایدستگاه ادراری
• واردشدن فشار بر روی پروستات در اثر موتور سواری و استفاده از دوچرخه
• دارو‌هایدرمانی برای بزرگی پروستات
• هپاتیت
• جراحیپروستات
• چاقیو اضافه وزن

چه زمانی تست Free PSA باید انجام شود؟

با توجه به اینکه بیماری سرطان پروستات بدون نشانه ایجاد می‌شود و می‌تواند در بدن فرد بیمار گسترش پیدا کند، نیاز است تا مردان به صورت دوره‌های سالیانه آزمایش غربالگری Free PSA را بعد از ۵۰ سالگی انجام دهند.

از آن جایی که آنزیم پروتئینی PSA از زمان بلوغ پسران در بدن بسته به هورمون آندروژن تولید می‌شود، لازم است افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان پروستات وجود داشته یا با بزرگ شدن پروستات و عفونت در آن ناحیه مواجه می‌شوند، به پزشک مراجعه کرده تا آزمایش پروستات را انجام دهند. تشخیص زودهنگام مشکل موجب می‌شود تا شیوه درمانی مناسب انتخاب شده و در بسیاری از موارد بتوان بیماری را مهار کرد.

تفسیر آزمایش Free PSA چطور صورت می‌گیرد؟

به طور کلی، هر چه سطح PSA شما بالاتر باشد و سطح Free PSA شما کمتر باشد، خطر ابتلا به سرطان پروستات در شما بیشتر است. مقدار PSA به همراه افزایش سن، سطح آن به طور معمول افزایش می‌یابد حتی اگر سرطان پروستات نداشته باشید.

در تفسیر آزمایش پروستات، مقدار آنزیم PSA خون با واحد نانو گرم در میلی لیتر اندازه‌گیری می‌شود. عوامل متعددی در میزان طبیعی بودن یا غیر طبیعی بودن PSA در آزماش خون نقش دارند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• حجمپروستات
• نژادمرد
• سن

در نتیجه بسته به فاکتور‌های بالا، مقدار نرمال و بحرانی PSA در هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. در حالت کلی سطح طبیعی آنزیم در یک فرد سالم کمتر از ۲ و بیشتر از ۴ نباید باشد. میزان PSA خارج از این محدوده به منزله وجود سرطان پروستات در مردان است. به طور کلی با توجه به سن افراد می‌توان مقدار طبیعی و نرمال PSA خون را به صورت زیر بیان کرد:

در صورتی که سطح PSA خون شما کمی بالا باشد، گاهی اوقات نیاز است به جای بیوپسی از آزمایش Free PSA استفاده کنید. این به پزشک کمک می‌کند تا میزان شدت سرطان و بیماری را تشخیص دهد. دقت داشته باشید بالا بودن مقدار، صرفاً به معنای وجود سرطان نیست و برای ارزیابی نهایی پزشک نیاز دارد آزمایش‌های دیگری را نیز تجویز کند.

علاوه بر این هرگاه تست PSA سطح کمتری از آنزیم را نشان دهد، ممکن است سرطان وجود داشته باشد.

تفسیر آزمایش Free PSA:alt text

نکات مهم پیش از آزمایش Free PSA

برای انجام آزمایش Free PSA لازم است موارد زیر را رعایت کنید:

• عدمنیاز به ناشتا بودن فرد مراجعه‌کننده
• پرهیزاز برقراری رابطه جنسی و انزال یک روز قبل از انجام آزمایش
• انجامآزمایش ۴ هفته بعد از معاینه دیجیتالی رکتال و بیوپسی سوزنی

آزمایش Free PSA در منزل:alt text

هومکا و انجام آزمایش Free PSA در منزل

آزمایش Free PSA می‌تواند به تشخیص مشکلات پروستات از جمله سرطان در مردان کمک کند. در صورتی که مقدار آنزیم PSA در خون بیش از اندازه باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از پروستات بزرگ شده، وجود عفونت یا التهاب در پروستات و یا سرطان پروستات در مردان باشد.

برای انجام آزمایش پروستات می‌توانید به آزمایشگاه مراجعه کرده و با برقراری تماس با کارشناسان سامانه هومکا، خدمات آزمایش را در محل خود دریافت کنید. خدمات آزمایش در منزل تجریش از جمله مواردی است که هومکا در اختیار درخواست‌کنندگان قرار می‌دهد. علاوه بر این هومکا با آزمایشگاه‌های استان‌ تهران و شهرهای قزوین، شیراز، کرج، اصفهان، رشت، تبریز، مشهد، قم و اهواز قرارداد دارد. شما می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و یا به سایت  www.homeca.ir مراجعه کرده و پس از دریافت مشاوره از کارشناسان با تجربه، درخواست آزمایش خود را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی انجام دهید. هومکا حتی در روز‌های تعطیل آماده خدمات‌رسانی به مراجعین عزیز است.