همه ی آنچه می خواهید درباره جشنواره کن بدانید
شصت و هفتمین دوره جشنواره بین المللی فیلم کن امشب طی مراسمی در این شهر بندری جنوب فرانسه افتتاح می شود.گزارشی که می خوانید به متن و حاشیه مهم ترین جشنواره سینمایی جهان می پردازد.
با آنکه در گمانه زنی ها و به نقل از ورایتی احتمال می رفت ، شصت و هفتمین جشنواره فیلم کن با فیلم “شکارچی روباه” به کارگردانی بنت میلر افتتاح شود، در نهایت و علیرغم اختلافات میان کارگردان و تهیه کننده فیلم و نیز انتقاد هایی که در بیانیه ی خانواده ی سلطنتی موناکو منتشر شده و فیلم الیویه داهان با نام” گریس از موناکو” را مسخره و نامفهوم خوانده؛ این فیلم با بازی نیکول کیدمن در نقش گریس کلی فقید و تیم راث درنقش پرنس راینیر(رینر) از سوی مدیران جشنواره انتخاب شد و در بخش افتتاحیه به نمایش درآمده و پس از آن در فرانسه و چند شهر دیگر در دنیا اکران خواهد شد. “شکارچی روباه” که در بخش اصلی برای کسب نخل طلا به رقابت با دیگر آثار می پردازد، درباره دو قهرمان کشتی المپیک دیوید و مارک شولتز است. در این فیلم چانینگ تاتوم، مارک رافالو و استیو کارل به ایفای نقش پرداختند. فیلمنامه نویس آن نیز دان فوترمن بوده که نگارش فیلمنامه ی اولین فیلم میلر یعنی “کاپوتی ” نیزبه عهده ی او بود.
در بخش اصلی اما بزرگان سینما با آثاری حضور دارند که بی شک هر یک به خودی خود و قائم به ذات می توانند مطالعه ی موردی کاملی را به خود اختصاص دهند.”وداع با زبان” اثر اخیر ژان لوک گدار یکی از بنیان گذاران موج نوی فرانسه که با فیلم “از نفس افتاده ” شهرتی جهانی یافت، جزو هجده فیلمی است که در بخش نخل طلای کن انتخاب شده . “وداع با زبان” به صورت سه بعدی ساخته شده و محصول کشور سوئیس است. آخرین حضور فیلمی از گدار در کن به سال 2010 باز می گردد ؛ فیلم ” سینما- سوسیالیسم” که آن هم با سرمایه سوئیسیها ساخته شد، آن سال گدار در مراسم حاضر نشد و حضور او هنوزدر شهر کن و جشنواره کن قطعی نشده است؛ گدار پیش از این نیز با دو فیلم «در ستایش عشق» (2001) و “موسیقی ما” ( 2004)در بخش خارج از مسابقه کن حضور داشت.
آتوم اگویان فیلمساز نام آشنا نیز با “اسیر” /” گرفتار” در این بخش حاضر شده. اگویان در سال ۱۹۹۸ با فیلم “آخرت شیرین “نامزد جایزه اسكار بهترین كارگردانی بود، تاكنون بارها در بخش رقابتی جشنواره كن نامزد نخل طلا بوده. او در سال ۱۹۹۷ با فیلم “آخرت شیرین”جایزه فیپرشی، جایزه بزرگ هیات داوران و جایزه كلیسای جهانی را از كن گرفت ، پیشتر نیز در سال ۱۹۹۴ فیلم “اگزوتیكا” جایزه فیپرشی را به دست آورد.
“ابرهای سیلس ماریا” به کارگردانی اولیویه آسایاس فرانسوی ، محصول کشورهای آلمان، فرانسه و سوئیس است که ژولیت بینوش، کریستین استوارت و کلوئی گریس مورتز در آن بازی می کنند. فیلم درباره ی سینماست؛ روایت بازیگری که دختری جوان را رقیب خود می پندارد.
کن لوچ سال 2006 با “بادی که در کشتزار جو می وزد ” ، نخل طلا را از آن خود ساخته، امسال با “تالار جیمی” البته و همچنان با مضمون و رویکردی سیاسی به کن آمده، لوچ اینبار داستان زندگی فعال سیاسی و رهبر کمونیست ایرلندی جیمز گارلتون را دست مایه ی اثر خود ساخته است. لوچ با آثار ی از جمله” سهم فرشته” ، “بارش سنگ “و “فهرست پنهان” موفق به دریافت جایزه ی هیئت داوران جشنواره کن شده بود.
“مامی ” فیلمی از زاویه دولان فیلمساز جوان کانادایی از دیگر آثار راه یافته به این بخش است. داستان فیلم در باره مادر مجردی است که به سختی و تنهایی سعی دارد پسرش را بزرگ کند و در این راستا از محبتها و مساعدتهای همسایهای مرموز هم سود می برد.در حالی که معلوم نیست این همسایه خیر؛ موجودی واقعی است یا حاصل خیال پردازیهای مادری تنها. در این فیلم ، آن دوروال و سوزان کلمان به ایفای نقش پرداخته اند.
“آقای ترنر” به کارگردانی مایک لی نیز به زندگی نقاش برجسته و شهیر بریتانیایی ویلیام ترنر (1775-1851) می پردازد.ترنر که نقشش را تیموتی اسپال بازی کرده؛ گو اینکه در فرهنگ عامه انگلیس مورد احترام واقع شده اما به دلیل سبک زندگی اش انتقاد های زیادی از او شده است. ویلیام ترنر پایه گذار سبک تاریخ نگاری موضوعی در نقاشی است.
” جست و جو” بازسازی فیلمی کلاسیک است که برنیس بژو – برنده بهترین بازیگر زن جشنواره کن سال پیش برای” گذشته” اصغر فرهادی- در آن بازی دارد. کارگردان فیلم میشل هازاناویسیوس همسر بژو، با فیلم “آرتیست”، اثری صامت و سیاه و سفید قبل تردر جشنواره ی کن و اسکار مورد تحسین قرارگرفته بود.
“خواب زمستانی” نوری بیلگه جیلان فیلمساز ترک نیز از دیگر آثار راه یافته به این بخش است. نوری بیلگه جیلان در سال 2011 با فیلم “روزی روزگاری در آناتولی ” موفق به دریافت جایزه هیئت داوران کن شد.
“قصه های وحشی” به کارگردانی دامین زیفرون آرژانتینی روایتگر شش داستان جداگانه با ترکیبی از طنز ،تعلیق و خشونت است.
برادران داردن که با “رزتا” و” بچه “دوبار نخل طلا را از آن خود ساخته اند ؛ امسال با فیلم “دوروز و یک شب” به کن آمدند. تریلری که درآن زنی بر آن است تا ظرف مدت 48 ساعت با رضایت همکارانش؛ شغل خود را حفظ کند.نقش اصلی را ماریون کوتیار بعهده دارد.
” لویاتان” تازهترین ساخته آندری زویاگینتسف فیلمساز روسی و سازنده فیلمهای تحسینشده “تبعید و “النا”؛ از دیگر رقبای این بخش است.
“نقشه ی ستارگان” اثر دیوید کراننبرگ نیز با بازی میا واسیکوفسکا و ژولین مور یکی دیگر از فیلم هاست. کراننبرگ سال 2012 با فیلم “جهانشهر ” در بخش مسابقه حضور یافت.دو فیلم از دو کارگردان زن به ترتیب “شگفتی” ساخته ی آلیس روهر واچر، محصول ایتالیا، سوئیس و آلمان و”Still the Water ” به کارگردانی نائومی کاواسه ی ژاپنی در این بخش با دیگر آثار به رقابت می پردازند؛ فیلم جدید کاواسه که پیشتر جایزه بزرگ جشنواره کن را درسال 2007 برای فیلم “صبح دشت” از آن خودکرد، درباره ی پسری چهارده ساله است که میکوشد معمای قتل جسدی که روی دریا شناور است را پیدا کند.
برتران بونلو نیز که با فیلم “خانه شکیبایی” در جشنواره کن حضور داشت ؛ امسال با اثرش” سن لوران” که درباره ایو سن لوران است به زندگی مشهورترین چهرهی دنیای مد میپردازد که در ۲۱ سالگی به مدیریت یکی از مهمترین موسسات طراحی لباس منصوب شد. ایو سن لوران برای مقابله با افسردگی و فشار کاری ناشی از تولید دو مجموعهی طراحی در سال، به الکل و مواد مخدر پناه میبرد. وی سرانجام در سال ۲۰۰۸ درگذشت.
“تیمبوکتو” محصول مشترک موریتانی و فرانسه به کارگردانی عبدالرحمن سیساکو است؛وی پیش از این یک بار در سال 2002 و در بخش خارج از مسابقه با فیلم” هرمانکو” حضور داشت و” تیمبوکتو” اولین تجربه او در بخش رقابتی فستیوال کن است. “تیمبوکتو”، روایت جغرافیا و رفتارهای اجتماعی و معضلات مردم تیمبوکتو شهری در مالی در غرب آفریقاست .
The Homesman به کارگردانی تامی لی جونز بازیگر آشنای هالیوود، وسترنی است که به زندگی و مناسبات سه زن در جامعه می پردازد، در این فیلم مریل استریپ ،هیلاری سوانک، میراندا اوتو و خود تامی لی جونز به ایفای نقش پرداخته اند. این دومین تجربه ی کارگردانی تامی لی جونز است. اولین بار در سال 2005تامی لی جونز با فیلم وسترن “سه خاکسپاری برای ملکیادس استرادا” به کن آمد که همین فیلم جایزه بهترین بازیگری را برای او در پی داشت. فیلم جدید تامی لی جونز ؛ در باره نقل مکان سه زن از نبراسکا به آیوا است که در این میان یک مرد راه بلد و یک زن داوطلب وظیفه اسکورت آنها را به عهده می گیرند.
از دیگر آثار راه یافته به بخش های مختلف شصت و هفتمین جشنواره ی کن می توان به آثار ذیل اشاره کرد:
بخش خارج از مسابقه
“بازگشت به خانه” به کارگردانی ژانگ ییمو
“چگونه اژدهای خود را تربیت کنید 2” به کارگردانی دین دبلوا
“Les Gens du Monde” به کارگردانی ایو ژولاند
بخش نوعی نگاه
“Amour fou” ساخته ی جسیکا هاوزنر
“Bird People”ساخته ی پاسکال فران
“اتاق آبی” ساخته ی متیو آمالریک
“سرزمین چارلی” سا خته ی رولف دی هیر
“دوهی-یاگ ساخته ی جولی جونگ
“الینور ریگبی” ساخته ی ند بنسن
“فانتزیا” ساخته ی وانگ چائو
“ Harcheck mi headro”، ساخته ی کرن یدایا
“Hermosa juventud” ساخته ی خایمه روسالس
“Incompresa”ساخته ی آسیا آرجنتو
“Jauja” ساخته ی لیساندرو آلونسو
“رود گمشده” ساخته ی رایان گاسلینگ
“دختر محافل” ساخته ی ماری آماکوکلی، کلر برگر و ساموئل تیس (فیلم افتتاحیه)
“بدو” ساخته ی فیلیپ لاکوت
“نمک زمین” ساخته ی ویم وندرس، جولیانو ریبریو سالگادو
“برف در آسمان” ساخته ی اندرو هیوم
“Titli” ساخته ی کانو بل
“توریست” ساخته ی روبن اوستلوند
نمایشهای نیمهشب
“رهایی” ، کریستین لورینگ
“خانهبهدوش” ، دیوید میشود
“هدف”، یون هونگ-سیونگ
نمایشهای ویژه
“پلهای سارایوو”,“Eau Argentée، محمد اسامه
“دوشیزه”، سرگئی لوزنیتسا
“ارتش سرخ” ، پولسکی گیب
“Caricaturistes – Fantassins de la democratie ، استفانی والواتو
اسامی فیلمهای بخش دو هفته کارگردانان نیز به شرح زیر است:
در مجموع 18 فیلم بلند داستانی در چهل و ششمین دوره بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن حضور دارند.این فیلم ها شامل آثار فیلمسازان نامزد اسکار، سزار و بفتا است.
تازهترین آثار جان بورمن کارگردان بریتانیایی و برونو دومون کارگردان فرانسوی که حدس زده می شددر بخش مسابقه اصلی جشنواره رقابت کنند، به بخش جنبی دو هفته کارگردانان راه یافتند.بورمن که در بخش مسابقه اصلی دو بار برنده جایزه بهترین کارگردان شده با “ملکه و کشور” در کن حضور دارد، دومون هم که در بخش مسابقه اصلی دو بار جایزه داوران را گرفته با فیلم «Li’l Quinquin» در بخش نمایشهای ویژه به کن آمده است.
نسخه ی احیا شده ی کلاسیک ترسناک “کشتار با اره برقی در تگزاس”به کارگردانی توبی هوپر نیز در بخش نمایشهای ویژه به نمایش در خواهد آمد.
“کودکی”به کارگردانی سلین شاما کارگردان فرانسوی فیلم افتتاحیه این دوره بخش دو هفته کارگردانان است. شاما اولین بار در سال 2007 با فیلم “سوسن آبی” در بخش نوعی نگاه حضور داشت.
فیلم کمدی “غرور”به کارگردانی متیو وارچس کارگردان بریتانیایی اولین بار در دنیا در اختتامیه بخش دو هفته کارگردانان روی پرده میرود.
دو فیلم موفق جشنواره ساندنس اولین بار در سطح بینالمللی در بخش دو هفته کارگردانان نمایش داده میشوند: تریلر سیاه ” Cold in July” به کارگردانی جیم میکل و درام “ضربه شلاق” ساخته دامین شازل که در بخش مسابقه فیلمهای داستانی آمریکایی، جایزه بزرگ هیئت داوران را برد و جایزه تماشاگران این بخش را هم به خود اختصاص داد.
“داستان پرنسس کاگویا” به کارگردانی ایسائو تاکاهاتا فیلمساز ژاپنی تنها فیلم انیمیشن این دوره بخش دو هفته کارگردانان است.
اسامی فیلمهای بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن 2014 به شرح زیر است:
فیلم افتتاحیه
“کودکی”، سلین شاما (فرانسه)
فیلمهای بلند داستانی
“Alleluia”، فابریس دو ولز (بلژیک، فرانسه)
“پدر من را بگیر”، دانیل وولف (بریتانیا)
” Cold in July”، جیم میکل (آمریکا)
“استخوانهایت را بخور”، ژان-شارل هو (فرانسه)
“جنگجویان”، توماس کایلی (فرانسه)
“Gett: Le proces de Viviane Amsalem”، رونیت و شلومی الکابتز (فرانسه، رژیم اشغالگر قدس، آلمان)
“یک روز سخت”، کیم سئونگ-هان (کره جنوبی)
“گالری ملی”، فردریک وایزمن (فرانسه، آمریکا)
“کنار او”، آصف کورمن (رژیم اشغالگر قدس)
“ملکه و کشور”، جان بورمن (ایرلند، بریتانیا)
“Refugiado”، دیگو لرمان (آرژانتین، فرانسه، آلمان)
“داستان پرنسس کاگویا”، ایسائو تاکاهاتا (ژاپن)
“این ساعات آخر”، زاک هیلدیچ (استرالیا)
“Tu dors Nicole”، استفان لافلور (کانادا)
“ضربه شلاق”، دامین شازل (آمریکا)
فیلم اختتامیه
“غرور”، متیو وارچس (بریتانیا)
فیلمهای کوتاه
“8 گلوله”، فرانک ترنیه (فرانسه)
“شکارچی انقلاب”، مارگاریدا رگو (پرتغال)
“کامبوج 2099″، داوی چو (فرانسه)
“در اوت”، ینا هاس (سوییس)
“بخشها”، آگا ووشچینسکا (لهستان)
“گی موکوئه”، دمی هرنژر
“Jutra”، ماری-خوزه سن-پییر
“مرد روی صندلی”، داهی جئونگ (فرانسه، کره جنوبی)
“سنگدل”، نارا نورماند و تیائو تیائو (برزیل)
“پاره”، المار ایمانوف و انگین کونداگ (آذربایجان)
“میتواند از دیوار رد شود”، رادو یود (رومانی)
این بخش از جشنواره کن با نمایش فیلم ” دختر جشن ها” به کارگردانی ماری اماچوکلی افتتاح می شود پابلو تراپرو، کارگردان آرژانتینی رییس هیاتداوران آن است.
عباس کیارستمی و لیلا حاتمی در کن
در عین حال عباس کیارستمی به عنوان رئیس هیات داوران بخش فیلم کوتاه و سینه فونداسیون جشنواره فیلم کن 2014 انتخاب شد.کیارستمی یک بار در سال 1997 با فیلم طعم گیلاس جایزه نخل طلای این فستیوال را از آن خود کرد.دیگر اعضای هیئت داوران بخش فیلم کوتاه و سینه فونداسیون شامل نائومی لووسکی کارگردان فرانسوی، دنیل توماس از برزیل، محمت صالح هارون از کشور چاد و ژاکلین تریر از نروژ می شود. از مجموع3450 فیلم کوتاه از 128 کشور جهان آثار خود را به دفتر جشنواره ارائه داده بودند.
“حفره انسانی” ساخته جووانی آلوی – ایتالیا
“هماهنگی افتخار” به کارگردانی ران هوانگ- چین
“فضاهای نامرئی” اثردئا کولومگاشویلی – گرجستان
“هاپو – ئن” به کارگردانی ساتو ماسیکو-ژاپن
“لیدی” ساخته سیمون مسا سوتو- محصول مشترک کلمبیا و بریتانیا
” آخرین نفر” ساخته سرگئی پیکالوف – آذربایجان
” اعدام” به کارگردان پترا ژوکس – محصول مشترک مجارستان و رومانی
“آیسا” اثر کلمان ترین لالان – فرانسه
“نیروهای ناشناس” به کارگردانی لورا واندل – بلژیک
” بله ما عاشقیم” اثر هالولر ویتزو -نروژ
در بخش جنبی سینه فونداسیون هم 16 فیلم از میان 1631 فیلم دانشجویی ارائه شده از سراسر جهان برگزیده شده اند.در میان فیلم های این بخش آثاری از کشور های مصر ، آمریکا ، سنگاپور ، فرانسه ، ژاپن، صربستان ، بریتانیا ، مجارستان ،کره جنوبی و ایتالیا در جشنواره کن روی پرده خواهد رفت.
در میان اعضای هیئت داوری بخش مسابقه نام لیلا حاتمی بازیگر سینمای ایران به چشم می خورد.در کنار او ،کارول بوکه بازیگر فرانسوی،سوفیا کاپولا فیلمساز آمریکایی ،جئون دو یئون سینماگر اهل کره جنوبی ،ویلم دافو بازیگر آمریکایی ،گائل گارسیا برنال بازیگر مکزیکی ،جیا ژانگ که فیلمساز چینی و نیکلاس ویندینگ رفن کارگردان دانمارکی اعضای هیئت داوران شصت و هفتمین دوره جشنواره کن را تشکیل می دهند.
جین کمپیون فیلمساز اهل نیوزلند که برای ساخت فیلم “پیانو “در سال 1993 برنده نخل طلایی کن شده بود ، ریاست هیئت داوران امسال را برعهده دارد.
هیئت داوران جشنواره شصت و هفتم کن پس از تماشای 18 فیلم بخش مسابقه امسال ، برندگان جوایز را در مراسم اختتامیه ، عصر بیست و چهارم ماه مه اعلام خواهند کرد.
در انتها مروری خواهیم داشت بر دوره ی قبلی یعنی شصت و ششمین جشنواره فیلم کن:
نخل طلابه فیلم “آبی گرم ترین رنگ است” / “زندگی آدل” به کارگردانی عبداللطیف کشیش اختصاص یافت.
جایزه کارگردانی: آمات اسکالانته برای” هلی”
بازیگر زن: برونیس بژو، “گذشته”
بازیگر مرد: بروس درن، “نبراسکا”
فیلمنامه: تیان ژو دینگ، “نشانی از گناه”
“زندگی خصوصی لوئین دیویس” برادران کوئن ، جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کرد.
جایزه هیئت داوران به کور ایدا هیروکازو کارگردان ژاپنی، برای ساخت فیلم “مثل پدر، مثل پسر”اهدا شد. همچنین جایزه دوربین طلایی شصت و ششمین دوره جشنواره نیز به آنتونی چن برای فیلم سینمایی «ایلو ایلو» (Ilo Ilo) اهدا شد.
شبنم میرزین العابدین/
