«آدامس خوانی» پرده خوانی مدرن است
محمد رحمانیان کارگردان پرفورمنس «آدامس خوانی» و دیگر عوامل این اجرا در یک نشست رسانه ای درباره ویژگی های این اجرا نگاری صحبت کردند.
به گزارش تئاتر آنلاین به نقل از مهر، نشست رسانه ای پرفورمنس «آدامس خوانی» صبح امروز چهارشنبه ۹ دی ماه با حضور محمد رحمانیان کارگردان نمایش، نگار اسکندرفر تهیه کننده، فرح سلطانی نقاش، امیر عظیمی آهنگساز و افشین هاشمی، مهتاب نصیرپور و اشکان خطیبی به عنوان بازیگران اثر در پردیس سینمایی چارسو برگزار شد.
در ابتدای این نشست رحمانیان درباره شکل گیری این پرفورمنس توضیح داد: داستان شکل گیری این پرفورمنس به زمستان سال گذشته باز می گردد که من با بخشی از مجموعه آثار فرح سلطانی آشنا شدم. کارهای او بسیار داستانی، دراماتیک و نوستالژیک است و اینها دقیقاً همان سه عنصر جذابی بود که من مدتی است به آنها فکر می کنم.
وی ادامه داد: بر اساس مجموعه ای از نقاشی های او که درباره آدامس بود، طرحی را آماده اجرا و تلاش کردم در این خرده روایت ها از جهات مختلف به موضوع آدامس بپردازم. در کارهای فرح سلطانی، تاریخ، جامعه معاصر، جامعه جهانی و هرآنچه که در این ساله ا توانسته بر ما تاثیر بگذارد، دیده می شود. بخشی از خرده روایت های این پرفورمنس به کارهای قبلی ام مثل «فنز»، «ترانه های محلی»، «ترانه های قدیمی» و… بازمی گردد اما در عین حال همگی ارتباط مستقیمی با آدامس دارند.
تحریک حس نوستالژیک بیننده با آدامس
در بخش دیگری از این نشست فرح سلطانی درباره تابلوهایی که نقاش کرده بیان کرد: در این پرفورمنس ۲۲ تابلوی نقاشی در قطع های مختلف از ۱۲۰ سانت تا ۲ متر دیده می شود. نقاشی ها ترکیبی از بسته بندی آدامس های قدیمی و نوستالژیک با فریم های انسانی هستند و کلا هدف از نقاشی این تابلوها، تحریک حس نوستالژیک در بیننده است. همچنین در رنگ و ترکیب نیز ساختارشکنی مشاهده می شود.
وی ادامه داد: من ۵ سال است که در ایران زندگی نمی کنم و دوبی هستم. پیش از این ۴ تابلو از این مجموعه به صورت گروهی در نمایشگاهی در دوبی به نمایش درآمده است و در واقع این نمایشگاه اولین نمایشگاه انفرادی من به حساب می آید.
رحمانیان که به جای واژه پرفورمنس، «اجرانگاری» را انتخاب کرده است، درباره این تجربه یادآور شد: این اجرانگاری از ۲۵ دی تا ۵ بهمن در گالری آریانا میزبان علاقه مندان خواهد بود. بخش مهمی از این اجرانگاری را موسیقی تشکیل می دهد و به همین منظور از امیر عظیمی خواستم بر اساس نقاشی ها، فرم و دیالوگ ها، مسئولیت ساخت موسیقی این اثر را بر عهده بگیرد.
در ادامه امیر عظیمی درباره تجربه ساخت موسیقی این پرفورمنس توضیح داد: در این اجرا چند ترانه بعد از هر اپیزود اجرا می شود که یک ترانه آن انگلیسی است که اشکان خطیبی آن را می خواند. بقیه ترانه ها توسط افشین هاشمی اجرا می شود. همچنین با توجه به فرم و هارمونی هر اپیزود، حدود ۳۰ دقیقه موسیقی نیز در بخش نمایشی اجرا می شود.
نگار اسکندرفر تهیه کننده این اجرانگاری نیز درباره تجربه همکاری اش با رحمانیان بیان کرد: خوشحالم که یک بار دیگر در یک پروژه با محمد رحمانیان همکاری می کنم. رحمانیان علاوه بر اینکه دوست قدیمی من است، در تئاتر های مختلف هم با یکدیگر همکاری داشتیم و موسسه کارنامه به عنوان تهیه کننده و مجری طرح برخی از آثار رحمانیان مشارکت داشته است. علاوه بر این او سال ها به عنوان مدیر آموزش موسسه کارنامه در کنار من بوده است.
وی ادامه داد: بنابراین اولین جذابیت این پروژه برای من حضور محمد رحمانیان بود. همچنین از موسسه فرهنگی هنری محمد عبدالهی نیز بسیار تشکر می کنم که گالری آریانا را که فضای بسیار مناسبی برای کار ما دارد، در اختیار ما قرار دادند.
اسکندرفر یادآور شد: گالری آریانا بسیار بزرگ است و دیزاین بسیار مناسبی دارد. من نیز به عنوان دوست و رفیق گروه در کنار این پروژه هستم و به همه بچه ها هم گفته ام که فکر نکنید که من تهیه کننده کار هستم بلکه به عنوان یک آچارفرانسه به من نگاه کنند.
«آدامس خوانی» یک پرده خوانی مدرن است
رحمانیان درباره ویژگی های این اجرانگاری متذکر شد: برخلاف پرفورمنس های دیگر که بازی در سکوت را مورد توجه قرار می دهد و مبنا بر اساس حرکت پرفورمرها است، در این اجرا دیالوگ اجرا را پیش می برد. همانطور که می دانیم، ترکیب نمایش در کنار نقاشی، قدمت بسیاری دارد که نمونه آن پرده خوانی است که از پیش از اسلام وجود داشته است. در این اجرانگاری نیز در کنار مفهوم غربی پرفورمنس، رویکرد اساسی من به سمت یک پرده خوانی مدرن بوده است؛ پرده خوانی با تمام قراردادها و تکنیک های نمایشی.
کارگردان نمایش «عشقه» ادامه داد: تلاش من این بوده که فضا و موقعیت پرفورمنس به شکل مدرن آن رعایت شود اما در ضمن آن را به نوع خاصی از پرده خوانی که تا ۱۰۰ سال قبل هم در ایران وجود داشته، نزدیک کنم. استفاده از موسیقی نیز در همین راستا اتفاق افتاده است.
اشکان خطیبی یکی از بازیگران این اجرانگاری و مجری طرح نمایش نیز در ادامه عنوان کرد: بزرگترین تفاوت این پرفورمنس با دیگر آثاری که قبلاً اجرا شده این است که ابعاد و پروداکشن وسیعی دارد. پروسه خلق نقاشی ها یک سال به طول انجامیده و ما حدود ۴ ماه برای پیدا کردن گالری مناسب وقت صرف کردیم. چون با توجه به تعداد اجراگرانمان، احتیاج به فضای بزرگی داشتیم. در طول این مدت، نگار اسکندرفر به من کمک زیادی کرد و در خیلی از جاها من از تجربه وی و او از برخی توانایی های من استفاده کرده است.
مهتاب نصیرپور که در این نمایش نقش آذر شیوا هنرپیشه سال های دور سینما را ایفای می کند، گفت: خیلی خوشحالم که نقش من اشاره به آذر شیوا دارد، چون بخشی از تاریخ سینمای ما با حضور او رقم می خورد و اعتراضی که او به شرایط سینما در دهه ۵۰ کرده است و باعث شد که برای مدتی جلوی دانشگاه تهران به شکل نمادین شروع به آدامس فروشی کند، خیلی سروصدا به پا کرد و عواقب نامناسبی هم برایش در پی داشت. تلاش ما این بوده که در این نمایش با نام بردن از آذر شیوا به او و امثال این هنرمند نشان دهیم که نسل جوان بعد از انقلاب هم به یاد آنها هستند.
رحمانیان در توضیح صحبت های نصیرپور عنوان کرد که برای اولین بار بهرام بیضایی در فیلمنامه «اعتراض یا چگونه چرخ ایستاد» به اتفاقی که برای آذر شیوا رخ داده اشاره کرده است.
افشین هاشمی نیز در توضیحاتی کوتاه عنوان کرد که قرار است دو قطعه ترانه در این اجرانگاری بخواند و همچنین نواختن کمانچه نیز در این اجرا بر عهده وی خواهد بود.
در بخش دیگری از این نشست رسانه ای، رحمانیان درباره اجرای اثرش در فضای خارج از تالارهای نمایشی گفت: تجربه اجرای نمایش در مکان هایی فارغ از تالارهای بسته نمایشی به دلیل محدودیت هایی است که برای اجرا در سالن نمایش پیش می آید. البته این تجربیات از سال ها قبل توسط مایر هولد در روسیه آغاز و پس از آن به فتوریست ها، برتولت برشت و نهایتاً رابرت ویلسون رسیده است و به تدریج تاثیر محیطی خودش را در دنیا نشان داده است. من نیز بسیار علاقه مند بودم که ابتدا بر اساس کاری از آگوستو بوآل اثری را به نام «نمایشی برای تو» به شکل محیطی اجرا کنم که فرصتش فراهم نشد.
وی ادامه داد: از دیگر برنامه هایی که در نظر داشتم، اجرای نمایش «برف گیجه» بود که تماماً در یک یخچال گوشت اجرا می شد و تنها ۱۵ تا ۲۰ تماشاگر می توانستند در سرمای ۱۵ تا ۲۰ درجه زیر صفر این یخچال به دیدن کار بنشینند. امیدوارم در مردادماه سال آینده بتوانیم این نمایش را در کاخ نیاوران اجرا کنیم. همچنین نمایش دیگری پیش از این اجرانگاری مدنظرم بود، نمایشی بود که تماماً در یک اتوبوس رخ می داد و «ولیعصر تا حافظ و بالعکس» نام داشت که کلاً با حدود ۳۰ تماشاگر اجرا می شد.
این کارگردان تئاتر اضافه کرد: در نهایت همه این علایق در من وجود داشت تا زمانی که به نقاشی های فرح سلطانی رسیدم و متوجه شدم که می توان اجرانگاری از این آثار به صحنه برد. بخش اصلی این اجرانگاری در مواجهه با تماشاگر شکل می گیرد و من تا به حال چنین تجربه ای نداشتم اما بسیار امیدوارم تماشاگر نیز در این کار مشارکت کند. گروه اول مخاطبان ما، طرفداران هنرهای تجسمی هستند و موسیقی و بعد از آن نمایش. در واقع این اجرانگاری برخی مفاهیمی که در نقاشی ها وجود دارد، تکمیل می کند.
اختصاص تسهیلات ویژه برای دانشجویان
اسکندرفر نیز درباره زمان اجرای این پروژه توضیح داد: ساعت بازدید از نقاشی های گالری آریانا ۱۳ تا ۱۶ است. پس از آن در گالری بسته می شود تا دوستان برای اجرانگاری که از ساعت ۱۷ تا ۲۱ ادامه دارد آماده شوند. علاقه مندان به دیدن این پرفورمنس باید برای دیدن اجرا بلیت تهیه کنند.
محمد رحمانیان نیز به این نکته اشاره کرد که تماشاگری که یک بار بلیت این اجرانگاری را تهیه می کند، می تواند ۱۰ شب اجرا را ببیند.
وی همچنین در پایان صحبت هایش به این نکته اشاره کرد که از ۲۵ بهمن تا ۵ اسفندماه نیز در عمارت مسعودیه نمایش «دعوت به دو نمایش همراه» را به صحنه خواهد برد.
اشکان خطیبی نیز در پایان این نشست رسانه ای عنوان کرد: در شرایطی که در هر سالن خصوصی سه سانس نمایش اجرا می رود، تن ندادن به اجرا در هر شرایطی می تواند اتفاق بسیار خوبی باشد. به دلیل تجربه ای که می کنیم، طیف اصلی تماشاگرانمان دانشجویان و هنرجویان هستند. بنابراین تسهیلاتی برای آنها در نظر گرفته ایم تا بلیت این اجرانگاری را با قیمت کمتری خریداری کنند.
اجرانگاری «آدامس خوانی» از ۲۵ دی تا ۵ بهمن ماه با حضور مهتاب نصیرپور، حبیب رضایی، افشین هاشمی، اشکان خطیبی، بهنوش طباطبایی، سها سناجو، پرستو رحمانیان و میلاد حمیدی برگزار می شود. گالری آریانا در پل رومی، خیابان شریفی منش (الهیه)، خیابان شهید فیاضی، پلاک ۹ واقع است.